Język czy przedstawienia?
24 kwietnia 2009, 11:01Analizy matematyczne wskazują, że znaki widniejące na tablicach i zwojach odkrytych w dolinie Indusu pod koniec XIX wieku stanowią język. Mają one ok. 4,5 tys. lat, na razie nikomu nie udało się ich jednak przetłumaczyć. Siedem lat temu niektórzy historycy i lingwiści wysunęli hipotezę, że nie mamy do czynienia z językiem, lecz przedstawieniami religijnymi lub politycznymi. W świetle najnowszych danych wygląda, że się mylili.
Pojawienie się łaciny wywołało... rozkwit pisma runicznego. Średniowieczna Norwegia była dwujęzyczna
12 października 2020, 18:19Dobrze znany jest fakt, że w epoce wikingów oraz późniejszym średniowieczu na terenie dzisiejszej Norwegii posługiwano się runami. Obecnie nikt ich już nie używa. Najnowsze badania pokazują, że przejście z pisma runicznego na alfabet łaciński nie tylko trwało znacznie dłużej niż sądzono, ale że pojawienie się łaciny spowodowało... prawdziwy rozkwit pisma runicznego.
Ujawniono strategie chłodzenia reniferów
28 października 2011, 10:38Chroniąc się przed przejmującym chłodem arktycznych zim, renifery rozwinęły grubą okrywę włosową. Z jednej strony zapewnia im to doskonałą izolację przed chłodem i wiatrem, z drugiej jednak ogranicza możliwość chłodzenia podczas wysiłku. Chcąc sprawdzić, jak zwierzęta radzą sobie z tym problemem, biolodzy z Norwegii nauczyli je korzystać z bieżni. Dzięki temu odkryli, że stosują 3 strategie, w tym dwa rodzaje dyszenia. Sapanie z otwartym pyskiem pozwala przez pewien czas chłodzić mózg, później jednak włącza się selektywne oziębianie tego narządu.
Ormianie nie pochodzą z Bałkanów. Genetyka obala historyczne przekonania sprzed tysięcy lat
26 listopada 2024, 08:43Jedna z dwóch najpopularniejszych teorii o pochodzeniu Ormian mówi, że są potomkami frygijskich osadników z Bałkanów. „Bałkańska teoria” pochodzenia zrodziła się za sprawą Herodota, który zauważył, że Ormianie służący w perskiej armii byli uzbrojeni na modłę frygijską. Teorię tę wsparli lingwiści, którzy w przeszłości klasyfikowali język ormiański w jednej grupie z językiem frygijskim i trackim. Najnowsze badania genetyczne każą jednak odesłać Herodotową teorię do lamusa.
O krok od sztucznego nosa
1 października 2008, 14:05Inżynierowie z MIT-u potrafią masowo produkować w laboratorium receptory zapachu. To daje nadzieję na wyprodukowanie "sztucznego nosa".
Ząb do wykrywania nawyków zdrowotnych
19 września 2013, 06:41Sztuczne zęby kojarzyły się dotąd tylko z protezą, lecz wynalazek zespołu Hao-hua Chu z Narodowego Uniwersytetu Tajwanu posłuży do czegoś zupełnie innego - pomoże w monitorowaniu ilości spożywanych pokarmów oraz stanu zdrowia.
Bioluminescencyjny śluz wieloszczeta bazuje na samozasilającym się procesie
29 kwietnia 2020, 10:26Przestraszone, wieloszczety Chaetopterus wytwarzają lepki śluz, który emituje długo utrzymujące się niebieskie światło. Najnowsze badania pokazały, jak wieloszczet uzyskuje i podtrzymuje świecenie. Wiele wskazuje na to, że to samozasilający się proces.
W przestrzeni kosmicznej znaleziono fulereny
23 lipca 2010, 15:27Całkiem niedawno odnaleziono w przestrzeni kosmicznej substancje organiczne, teraz dzięki teleskopowi Spitzera odnaleziono w kosmosie fulereny - wielkie cząsteczki węgla, które człowiek stworzył w laboratorium w latach osiemdziesiątych.
Kwasy żółciowe matki chronią krwiotwórcze komórki macierzyste w wątrobie płodu
1 lutego 2016, 11:22Kwasy żółciowe są przekazywane od matki do płodu przez łożysko, by umożliwić dziecku wyprodukowanie komórek macierzystych krwi.
Deszcz wywołuje trzęsienia ziemi
23 października 2006, 10:30Niemieccy geolodzy odkryli, że trzęsienia ziemi mogą być wywoływane... opadami deszczu. Sebastian Hainzl z uniwersytetu w Poczdamie wraz z kolegami szukali przyczyny niewielkich wstrząsów, do których dochodzi w górach Bawarii.